Refraktometr do miodu jest optycznym instrumentem, który pozwala pszczelarzowi dokładnie określić zawartość wody i cukru w miodzie. Optyczny refraktometr wykorzystuje załamanie światła, które jest wyświetlane na skali w okularze jako granica między oświetloną a nieoświetloną powierzchnią. Służy więc do pomiaru % zawartości wody i cukru na skali. Refraktometr pomaga zwłaszcza podczas miodobrania, kiedy pszczelarz pobiera próbki z plastrów miodu i nanosi je na refraktometr, co pozwala łatwo określić wartości w okularze. Jak używać refraktometru? Za pomocą plastikowej łyżeczki nanieś cienką warstwę miodu na pryzmat refraktometru, zakryj płytką przykrywającą i po około 30 sekundach stabilizacji skieruj refraktometr w stronę źródła światła. W okularze zobaczysz skalę, gdzie granica niebiesko-biała określi mierzoną wartość. Po każdym pomiarze dokładnie wyczyść urządzenie. Refraktometry mają automatyczną kompensacją temperaturową w zakresie 10–30 °C. Urządzenie jest skalibrowane fabrycznie i zaleca się jego kontrolę oraz regulację raz na dwa lata. Określenie zawartości wody w miodzie jest kluczowe dla zachowania jego jakości i zapobiegania fermentacji. Zaleca się maksymalnie 20% zawartości wody w miodzie.